O magosto é unha
festa de orixe pagán, que logo foi cristianizada, e, como tódalas
festas de carácter agrario, pode situarse na Prehistoria, cando o
ser humano vai adquirindo consciencia individual e social. É unha
festividade relacionada co culto á fecundidade; de aí a súa
relación directa co lume, representando ó so, deus fecundador da
terra.
Trátase tamén
dunha comida comunitaria e ritual, que reforza os vencellos
comunitarios fo mundo rural galego; ten carácter alegre e de acción
de grazas polos froitos recolleitos, así coma de homenaxe ós
castiñeiros e as castañas.
Con posterioridade foi asociada
ós santos e defuntos, por iso se festexa o 1 de novembro, por ser
unha comida que simboliza a morte do ciclo solar anual. Máis tarde,
nas terras de Ourense pasou a celebrarse o 11 de novembro,
festividade de San Martiño de Tours, padroeiro da cidade das Burgas.
O magosto, hoxe en
día, faise na eira da casa, nas adegas, nas lareiras das cociñas,
pero segue a tradición de facerse no monte ou nun escampado no que o
lume non poida facer mal. Nas aldeas prepárase con certa
antelación, poñéndose de acordo para coñecer o que aportará
cadaquén, sobre todo castañas e viño, e tamén chourizos e
augardente. Despois de cantar, comézase a face-los preparativos.
Iníciase a andaina camiño do monte, atopándose outras familias ou
amigos, búscase o lugar apropiado (escampado, encrucillado, longa
laxa de pedra), todos cantando e Facendo Leiras. Búscase frouma,
palla e tamén acios de amorodos que estean a madurar.
Acéndese o lume.
Pícanse as castañas para que non rebenten. Espérase a que
desapareza o lume e fiquen as brasas para esparexe-las castañas, e
despois hai que controla-lo seu punto.
Xunto coa festa do
Maio e outras celebracións na actualidade forman parte en moitos
centros do currículum escolar, que se xunta coas
Cantigas e os
Xogos Populares