"A lingua o primeiro", dicía Otero Pedrayo na súa obra "Morte e resurreción".

Copíado do Xornal  "Nós"

 "O título  da  coluna  desta  semana  vai entre vírgulas porque, ainda que sexa uma afirmación reiteradamente  sustida  pelos  galeguistas,  é  aqui  unha frase  de  Ramón  Otero  Pedrayo  nun  dos  seus  ensaios:  Morte  e  Resurrección (Ourense 1932); onde fala do galego como um povo em caminho desde a sua origem céltica, na que "callou o principio da nebulosa maternal de Galiza". Um caminho no qual  "a  Galiza  xoga  a  morrer  e  a  viver",  e  no que "o galeguismo quer decir a integridade do ser e da alma galega"; salientavelmente na língua galega. Galeguismo quer dizer reconhecimento dos valores galegos, reconhecimento  de  Galiza  como  povo  de  seu, com a sua identidade própria. Nesses  valores,  para  Otero  a  língua  é  o  primeiro. O seu abandono é un "estado de suicidio, de renunciamento, de parva imitanza"; mas a ele, infelizmente, "figuran aspirar moitos que se gaban de galegos e de bos galegos". Um parágrafo cara ao remate do ensaio resulta definitório da concepción galeguista nacionalista de Don Ramón (sublinhado seu): "A  língua  o  primeiro.  A  língua,  forma  psicolóxica da raza, tem de ser a primeira obligación de todos. Pois co uso e cultivo cotidián chegaráse axiña ao punto de unanimidade  mínimo  para  que  a  galeguidade  seña a fórmula completa das arelas de todos os galegos. Ao caír a língua cai tamén a vida galega...".

 Podemos asegurar ser mellor unha Galiza probe falando galego que unha Galiza rica usando outra língua... Ainda que a realidade nos enseña que para ser ricos e fortes, non hai outro camiño que o de ser cada dia máis xurdiamente galegos, dando ao concepto de galeguidade as notas da humanidade superior que lle son propias por naturaleza". E ainda engade umas palavras particularmente caras: "Para o noso galeguismo a historia é sempre vital e moza, e por selo debe rectificar o feito doroso do arredamento de Portugal. Os mellores espritos portugueses e galegos son cidadáns da integridade da Galiza... A língua debe voltar a ser a mesma para fortalecemento do seu ser trascendental... O grande optimismo da  galeguidade  abrangue  as  esencias  criadoras de Portugal" 

Un traballo de grupo "As metas non chanzos"

Verónica Boquete - Novas voces para a lingua

Letras Galegas 2021 - Xela Arias Castaño - 5ºC

 Vídeo sobre Xela Arias Castaño 

Máis na Aula Virtual, en Dinamización Lingüística.

Ver o Acróstico sobre Xela feito tamén polo alumnado de 5ºC

Os traballos feitos no centro presentámolos ó certame organizado pola RAG "O Voso Día Das Letras"

Galefas 2021

6B 

6A

Algúns dos máis pequenos do centro entran con forza no grupo Galefas.  Outros deixan o noso centro para continuar, no instituto ...  esta xeira paradoxal que vive a nosa lingua: O galego semella unha lingua estranxeira na nosa terra.  Recordamos en honor a eles o poema "Sementeira" de Florentino Cuevillas:  «Non desesperedes, os que de verdade sintades a emoción galega, seguide sempre con fe, e si se vos ocorre pensar acaso que sementades ou se solo esparexedes, desbotade ise pensamento e tede por certo que calquer traballo, grande ou pequeno, duro ou livián, que emprendades en nome de Galicia, é sempre sementeira»

Certame "O Voso Día Das Letras"

 O noso centro presentóuse  ó Certame "O voso Día das Letras" que organiza a RAG no seu blog "Primavera das Letras".   Por orde de chegada  no listado de coles estamos no nº  51.  Axilizamos dende aquí o que puxeron de texto do noso centro: 

"Na ampla peneira de recursos que podemos atopar na páxina especial da aula virtual do centro sobre Xela Arias, hai catro apartados de colleita propia que destacan para nós: o díptico, a biografía, un brincaletras e un conxunto de actividades interactivas."

Oscar Fojo - Menina estás à janela (popular portuguesa)

EEI Xela Arias A FRAGA DOS PAXAROS FALADORES E A FRAGA LEOPARDICIA

Revista Escolar Estación Vella - Nº 40 - 2021

 Revista Escolar Curso 2020-21

Refraneiro do mes de xuño

-A auga en San Juan tolle o viño e non dá pan 

-Aceitona, unha por san Xoán e un cento por Navidá.

-A mera no San Xoán leva o viño e mais o pan´

-A reixa de san Xuan, moitos o saben e poucos o dan 

-A sardiña en San Xoán xa molla o pan.

- As trampas de san Xoán, por onde veñen, van.

-Até o corenta de maio, non quites o saio.

- Até o san Xoán, toda a herba é pan.

-Ata san Xoán non te quíte-lo gabán.

- Cabalo alazán non o teñas contigo en san Xoán.

-Cando san Xoán bebe viño, ponse moito vermelliño.

-Como sempre, detrás de maio vén san Xoán.

-De San Xoan a San Pedro, cinco días van no medio

-Día de san Paio, a cegoña nos prados.

-De San Xoán prás Navidás, os días van pra atrás.

-En san Xoán, as nove con día dan

-En san Xoán, nin a mexeira dun can.

-En san Xoán, a fouce na man.

- En san Xoán a sardiña molla o pan.

- En san Xoán, nin a mexeira dun can.

-En san Xoán, pés na cama, pé no chan.

- Entre san Xoán e san Pedro cinco días van no medio.

-Entre marzo e abril sae o cuco do cubil, e entre san Xoán e a sega marcha o cuco para a súa terra.

- Lampreas en san Xoán, para o can.

-Maio longo, san Xoán redondo.

- No dia de san Xoán baila o sol pola mañán.

-No mes de san Xoán secan as fontes e arden os montes.

- No mes de san Xoán pican as pulgas o rabo do can.

- O coello, por san Xoán, e a perdís por Navidá trae peixe, o panadeiro trae pan e as trasnadas San Xoán.

- O peixeiro trae o peixe, o padeiro trae o pan e as trasnadas, san Xoán.

-Polo san Xoán rapa o carneiro a la.

-Polo san Xoán baila o sol no chan.

- Tantos días de auga en nadal como de auga en san Xoán.

-Xaneiro, xeadeiro; febreiro, verceiro; marzo, airoso; abril, chuvioso; maio, pardo; san Xoán, claro, valen máis estos meses cas súas mulas co seu carro.

Ver moitos máis na wikipedia